Het kabinet opent de aanval op de vlees-, zuivel- en eierconsumptie in Nederland. De consument moet de komende acht jaar zijn voedingspatroon stevig wijzigen, waarbij dierlijke eiwitten moeten worden ingeruild voor plantaardige eiwitten. Daarbij wordt ook een vleestaks onderzocht. Volgens Henk Staghouwer, de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, is deze verschuiving in het eetpatroon goed voor de gezondheid en duurzaamheid. 

Dit schrijft Staghouwer in een brief aan de Tweede Kamer, waarin de bewindsman van de ChristenUnie een verscherping van het voedselbeleid in Nederland aankondigt. Het centrale doel van dit beleid om de balans in de consumptie van dierlijke en plantaardige eiwitten te verschuiven van de huidige verhouding van 60/40 (ten faveure van onder meer vlees, zuivel en eieren) naar 50/50 in 2030. Volgens Staghouwer is dit een ambitieus doel, maar is hiervoor “een hele brede consensus”. “Dit vraag over de gehele populatie een gedragsverandering in het eetpatroon.” Daarbij wijst hij naar de zogeheten Schijf van Vijf, die volgens de minister al een dergelijke verhouding nastreeft. Het verminderen van de consumptie van dierlijke eiwitten levert volgens Staghouwer ook een reductie op van 10 tot 15% aan broeikasgasemissies.

Doorsnee consument kiest niet bewust
Een belangrijk onderdeel van het nieuwe beleid dat het kabinet voorstaat, wordt dat de in hun ogen gezondere en duurzamere producten beter in de winkel en supermarkt moeten worden gepresenteerd. Naast de vleesproducten moet dan bijvoorbeeld veel nadrukkelijker de vegetarische vervangers worden aangeboden. Ook het biologische aanbod moet sterk vergroot in het winkelschap. Staghouwer geeft aan te werken aan een Nationale biologische strategie, waarbij niet alleen de productie maar ook de vraag naar biologische producten moet worden bevorderd. Hierbij wil hij gevolg geven aan de afspraken die in de EU worden gemaakt binnen de zogeheten Green Deal. 

Hierdoor moet de consument veel meer dan nu in de verleiding worden gebracht plantaardige producten te kopen, zet Staghouwer in de brief uiteen. Want volgens hem kiest de doorsnee consument helemaal niet “bewust voor gezond en duurzame producten. Consumenten kiezen vooral op basis van gewoonte, gemak en prijs.” Het bewerkstelligen van gedragsverandering van de consument is wel een weg van de lange adem, schetst Staghouwer. Volgens de minister moet de “voedselomgeving” voor de consument dan ook worden aangepakt. “We verwachten dat voedselaanbieders, zoals supermarkten, horeca en catering, maar ook de verwerkende industrie, hun verantwoordelijkheid nemen om de duurzame en gezonde keuze als de gemakkelijke keuze presenteren.”

Reeks prijsprikkels niet uitgesloten
Staghouwer sluit in de brief ook niet uit te sturen op de prijs om de consument naar een ander consumptiepatroon te sturen. Daarbij laat hij onderzoeken of een heffing op vlees kan worden uitgevoerd, waarbij de opbrengst hiervan kan worden teruggesluisd naar de agrarische sector voor een biologische of duurzamere productie. Hiervoor pleitte vanmorgen (dinsdag 29 maart) ook de zogeheten TAPP-coalitie. Staghouwer noemt expliciet niet een zuiveltaks, iets waar TAPP wel graag ziet. Opvallend is ook dat de bewindsman spreekt van prijsprikkels richting meer duurzame en gezondere keuzes, “zonder mensen in hun vrijheid te beperken.” Deze laatste toezegging wordt niet nader toegelicht.

Maar de vleestaks is niet het enige prijsmiddel dat het kabinet wil inzetten. Staghouwer wijst ook op de afspraken die reeds staan uit het coalitieakkoord, zoals een belastingverhoging op niet-alcoholische (fris)dranken, de verkenningen naar het verlagen van de btw (van 9 naar 0%) op groente en fruit en een suikerbelasting.

Bron: Foodbusiness